De landbouw moet niet kapot …

In het stikstofdebat wordt het soms voorgesteld alsof alle boeren hier zouden verdwijnen.

➡️ Neen de landbouw gaat niet ‘verdwijnen’ uit ons land.

En neen, niet alle ‘boeren’ worden geviseerd. Het gaat om enkele varkens-, koeien- en kippenboeren. Veetelers dus. Niet over boeren die granen, noten, fruit en groente produceren.

De landbouw moet niet ‘kapot’. De landbouw moet zich – net zoals andere sectoren – wel aanpassen en voedsel produceren met respect voor mens, dier en milieu/natuur. Ook veetelers kunnen zich aanpassen, en de transitie maken naar #veganicagriculture 🌿🌾

Artikel geplakt voor wie niet kan inloggen op Nieuwsblad.

https://m.nieuwsblad.be/cnt/dmf20230220_97329967

Volgens experts valt ‘doemscenario’ van CD&V over stikstofakkoord wel mee: “Strookt niet met werkelijkheid”

Het Nieuwsblad 21 februari 2023.

Door de landbouw af te bouwen gaan we meer voedsel moeten importeren: het is het ultieme argument van regeringspartij CD&V om zich te verzetten tegen al te strenge stikstofmaatregelen. Maar alle cijfers leren dat we niet direct moeten vrezen voor een lege maag. We produceren maar liefst dubbel zoveel vlees als we zelf nodig hebben. De vraag is of die gigantische export goed of slecht is.

Hannes Heynderickx
Dinsdag 21 februari 2023 om 03:00

“Voor drie bomen met een speciale vleermuis gaan we toch geen sector wegduwen?” CD&V-voorzitter Sammy Mahdi zette afgelopen weekend de stikstofdiscussie op scherp in een interview met deze krant. De regeringspartij verzet zich tegen strenge maatregelen die de landbouw dwingen zijn stikstofuitstoot drastisch te verminderen. Hun argument: door de landbouw aan banden te leggen gaan we op termijn afhankelijker worden van andere landen voor voedsel . “Strategische autonomie is voor ons belangrijk. Wij moeten in Europa in staat zijn om op eigen benen te staan.”

Het oorspronkelijke stikstofakkoord dat de Vlaamse regering vorig jaar afsloot, treft vooral de veeteeltbedrijven. Vlees- en melkveebedrijven moeten hun uitstoot met 15 procent terugdringen, voor varkens- en pluimveebedrijven is dat maar liefst 60 procent. Daarnaast heeft de regering afgesproken dat de varkensstapel tegen 2030 met 30 procent moet verminderen. Dat heeft uiteraard grote gevolgen voor de productie van vlees in ons land. Maar wil het ook zeggen dat we onze onafhankelijkheid opgeven, zoals CD&V vreest?

Kan het niet wat minder?
De “vleesbarometer” van 2022 leert dat er nog heel wat marge is. Onze “zelfvoorzieningsmarge” was in 2021 maar liefst 205 procent. Als die waarde 100 procent zou zijn, eten we zelf alles op wat we produceren. Nu ligt de productie dus dubbel zo hoog als de nood. Voor varkensvlees is er zelfs 139 procent “te veel” geproduceerd. Dat vertaalt zich uiteraard ook in de hoge exportcijfers. Vooral van varkens- en kippenvlees worden er jaarlijks honderdduizenden tonnen meer geëxporteerd dan we importeren. “Niet afhankelijk zijn van andere landen is belangrijk”, zegt Maïka De Keyzer (KU Leuven), die een boek uitbracht over landbouw in Vlaanderen. “Maar het voorstellen alsof een afbouw van de veestapel zal leiden tot meer import, strookt niet met de werkelijkheid.”

3) De vraag rijst dan waarom we zo’n intensieve landbouw nodig hebben en of het inderdaad niet met wat minder kan. “Ik vind dat we de landbouw net verder moeten uitbouwen dan ze aan banden te leggen”, zegt landbouweconoom Xavier Gellynck (UGent). “Onze vleessector excelleert op het internationale toneel. Het is niet voor niets dat we hier die industrie ontwikkeld hebben. We halen de hoogste productiviteitscijfers ter wereld. En je moet iets kunnen exporteren om iets te kunnen importeren. Als je dan kijkt naar wat er vandaag op tafel ligt… Gaan we nu echt de kip met de gouden eieren slachten?”

“Ik denk dat niemand op zich tegen export is”, countert De Keyzer. “Maar de vraag is of je export van dierlijke producten moet steunen als het zulke negatieve gevolgen heeft. Er is een reëel probleem met stikstof in onze regio, tegelijk produceren we vlees voor de rest van de wereld.”

Ook Wim Moyaert van Boerenforum hekelt de problemen die de schaalvergroting heeft meegebracht. Zijn organisatie, die pleit voor een ander landbouwmodel, stelt een afbouw van de veestapel voorop, naast andere maatregelen zoals het knippen in de import van soja en kunstmest. “Wij zijn ervan overtuigd dat we het met grosso modo 50 procent minder kunnen doen. Laat ons kijken wat we zelf echt nodig hebben en hoe we meer kwaliteitsvol kunnen gaan eten.”

Niet duurzaam
Moyaert en De Keyzer willen naast het stikstofdebat vooral een discussie over de toekomst van de landbouw. “Onze sterke positie in de landbouwstatistieken is veeleer een kunstmatig gegeven”, zegt De Keyzer. “Ons intensieve veeteeltmodel is niet duurzaam, ook niet op economisch vlak. Veel boeren kunnen hier amper hun kost verdienen met de productie. Met uitgebreide subsidies houden de EU en onze overheden de sector overeind. Op die manier voeren we oneerlijke concurrentie met andere landen buiten de EU. En zo blijft de export hoog.”

Volgens haar is het geen enkel probleem om de veeteelt wat af te bouwen ten gunste van andere sectoren. “Het is beter voor de leefomgeving én er is op dit moment zo’n overproductie dat het zeker niet zal zorgen voor een gigantische stijging van de import.”

Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns (CD&V, foto) blijft erbij dat onze onafhankelijkheid qua voeding in het gedrang kan komen als er een te streng stikstofkader wordt afgesloten.

“We dreigen de volgende generatie boeren te verliezen door het ­onzekere ondernemersklimaat. Sommige jonge boeren kunnen hun ­investeringen niet terugverdienen, anderen kunnen een overname niet financieren als er geen enkele ruimte is voor uitbreiding. We mogen niet roekeloos met de sector omgaan en dezelfde fout maken als bij onze energiebevoorrading. Die hebben we ook uit naïviteit uit handen gegeven.”

De hoge exportcijfers doen niet meteen tekorten vermoeden op korte termijn, maar toch waarschuwt Brouns. “Voor melk en eieren zit onze zelfvoorzieningsgraad net boven de 100 procent. Daar zouden we weleens snel onder ­kunnen duiken. Ook voor rundvlees hebben we niet zoveel marge. Wat de varkens betreft, is er inderdaad veel productie. Op vraag van de belangenorganisaties hebben we met de regering ­afgesproken om de varkensstapel af te bouwen, maar Europa sleept nu al een jaar met de voeten over onze uitkoop­regeling.”