Veganisme ook in West-Vlaanderen op de kaart. Opinie KW
Veganisme ook in West-Vlaanderen op de kaart
Geertrui Cazaux
The Economist blokletterde dat 2019 het jaar wordt waarin veganisme mainstream wordt. Forbes volgde en omschreef plantaardig eten als een van de voedingstrends die in 2019 zal mainstreamen.
Er beweegt inderdaad wat op vegan gebied, ook in Vlaanderen. Tot voor een paar jaar kon je het aantal vegan restaurants in Vlaanderen op één hand tellen.In veel traditionele restaurants en bistro’s was een vegetarische optie al een rariteit, laat staan dat je er een vegan gerecht kon krijgen. Nu bieden steeds meer chefs plantaardige gastronomische menu’s aan. Ook het aanbod van vegan producten (voedingswaren, kledij, verzorgingsproducten, etc.) neemt zienderogen toe. Boegbeelden uit de cultuursector, sporters en zelfs politici outen zich als vegan. Het aantal veganisten stijgt en hun diversiteit doorbreekt het stereotype cliché van geitenwollensokken bakfietshippies. Sommigen willen veganisme afdoen als een overwaaiende trend of hype, maar de feiten bewijzen het tegendeel. Veganisme is here to stay.
Velen vinden hun weg naar veganisme vanwege de impact die vlees eten heeft op het milieu en het klimaat. De industriële veeteelt is een enorme slokop van water en land, zorgt voor verzuring en vermesting, draagt aanzienlijk bij aan het verlies van biodiversiteit en is een van de drijvende krachten van ontbossing. Rapporten van het IPCC en de FAO wijzen ook op de aanzienlijke bijdrage van veeteelt aan de klimaatverandering. Die klimaatverandering, samen met overbevissing en vervuiling zorgt er dan ook weer voor dat de oceanen binnen enkele decennia zo goed als ecologisch dood zullen zijn.
Er zijn ook steeds meer studies die de negatieve impact van de consumptie van dierlijke producten op onze eigen gezondheid aantonen. Daarmee is niet gezegd dat plantaardig eten een 100% full proof recept is op een gezond en lang leven. Er is ook een groot verschil tussen een raw vegan dieet en iemand die elke dag vegan hamburgers, pizza en frieten eet. En er spelen natuurlijk nog andere factoren een rol zoals levensstijl, sporten, alcoholgebruik, genetische aanleg en omgevingsfactoren. Niettemin, een plantaardig dieet reduceert wel aanzienlijk het risico op hart- en vaataandoeningen, diabetes II en bepaalde vormen van kanker. Daarnaast zorgt de industriële veeteelt voor epidemieën als vogelgriep en draagt het grootschalige gebruik van antibiotica in de veeteelt bij aan de ontwikkeling van resistente bacteriën.
Alhoewel milieu, klimaat en gezondheid allemaal redenen zijn die mensen kunnen aanzetten om plantaardig te gaan eten, gaat veganisme verder dan wat er op je bord komt. Het is een levensstijl waarbij men zo ver als mogelijk en praktisch haalbaar afziet van alle vormen van exploitatie van, en wreedheid naar dieren, voor eten, kledij of andere doeleinden. Veganisme betekent opkomen tegen speciesisme of soortisme: dus het onrechtmatig discrimineren van andere dieren alleen maar op basis van hun dier-zijn. Het gaat dus niet alleen om het gebruiken van diervriendelijke en milieuvriendelijke alternatieven voor voeding (geen vlees, vis, eieren, zuivel en andere dierlijke producten), maar ook alternatieven voor wollen truien en lederen schoenen.
Ondanks de wetenschappelijke rapporten die wijzen op de negatieve impact van veeteelt en visserij op milieu, klimaat en op onze gezondheid, blijft veeteelt en vleesconsumptie toch nog vaak de olifant in de kamer bij het bepalen van beleidsmaatregelen. Belangrijk hierbij op te merken is dat het vanuit dierenrechtenperspectief niet gaat om het hervormen van de systemen waarin dieren worden gebruikt en uitgebuit (grotere kooien, diervriendelijk slachten, alternatieve visserijtechnieken, etc.) maar om het afschaffen van die systemen en ze te vervangen door dier- en milieuvriendelijke alternatieven. Er is nood aan ondersteunende maatregelen voor de teelt van zeewieren, de afbouw van de veestapel en omzetting naar veganic landbouw, in plaats van de bouw van de zoveelste megastal.
Maar gelukkig is er ook verandering mogelijk van onderuit. De idee dat dieren geen dingen zijn waar we zomaar mee mogen doen wat we willen krijgt steeds meer doorgang. Ik ben heel blij dat er nu ook in West-Vlaanderen meer aandacht komt voor veganisme. Begin februari organiseert New Ethics voor het eerst een vegan beurs in Oostende. Ik ben zeker dat het ertoe kan bijdragen om veganisme inderdaad te gaan doen mainstreamen in 2019. Ook in onze provincie.
Geertrui Cazaux bracht in 2001 het boek Mensen en Andere Dieren uit en schrijft over veganisme en dierenrechten op Graswortels en The Bruges Vegan.
Ze geeft twee presentaties op Vegan A’Fairs, de eerste vegan beurs aan de kust (Oostende, 9-10 februari 2019, Duin & Zee).
Deze tekst werd gepubliceerd als opiniestuk bij Krant van West-Vlaanderen (5 februari 2019)
Ik schreef dit in aanloop naar de vegan beurs Vegan A’Fairs in Oostende van afgelopen weekend.
