Orkaan

Je zal het ongetwijfeld ook al meegemaakt hebben. Je gaat lunchen of dineren met familie of vrienden die wel dieren eten, en geheid is er iemand in het gezelschap die je vraagt: stoort het jou niet dat ik de vis neem? Of eerder als retorische vraag: het stoort jou toch niet dat ik vlees eet hé? Waarop ze blijkbaar al bij voorbaat een negatief antwoord verwachten. En ik dus met de glimlach ‘Neen hoor, dat stoort me niet‘ zal antwoorden.
We mogen het feestje toch niet verpesten hé … We zijn hier toch om gezellig samen te zijn hé …

Het stukje ‘vlees’ op jouw bord is doordrongen van de doodsangsten die dat prachtige, voelende wezen heeft moeten doorstaan, overgoten met een sausje van pijn en lijden.

In mijn binnenste woedt een storm, waarbij beelden van verminkte varkens, overvolle kippentransporten, bloederige slachthuisvloeren en aan de haak geslagen tonijnen als bliksemschichten voor mijn netvlies schieten. Het dondert gekrijs van doodsbange koeien, kletterende kettingen, en jammerlijk schapengeblaat in mijn hoofd.  Gemengde gevoelens van woede en verdriet overvallen me. Het liefst zou ik de vraagsteller dienen met een rechttoe rechtaan antwoord: ‘ja natuurlijk stoort het mij dat je het lichaam van een dier zit te verorberen! Een dier dat een miserabel leven heeft gehad en een al even miserabel levenseinde. Een dier dat in de fleur van zijn of haar leven was, een jonkie eigenlijk nog maar, wanneer hij in een volgepropte vrachtwagen werd geladen en in het horrorhuis de keel werd overgesneden. Het stukje vlees op jouw bord is doordrongen van de doodsangsten die dat prachtige, voelende wezen heeft moeten doorstaan, overgoten met een sausje van pijn en lijden. Die roomsaus komt van doorgefokte koeien, die jaar op jaar zwanger worden gemaakt om direct na de bevalling hun kalfje en hun moedermelk afgenomen te worden. Die vis is samen met duizenden – tienduizenden – anderen opgeschept uit steeds leger wordende oceanen, heeft uren naar zuurstof liggen happen, en is zo een langzame verstikkingsdood gestorven. En dan is er ook nog de negatieve impact op het milieu van de visserij en de veehouderij. En op je gezondheid.‘

Maar dat zeg ik niet. Ik wik en ik weeg. Ik probeer beleefd te blijven. Sociale conventies enzo hé. We moeten toch een beetje *normaal* doen hé. Niet de ambetante opdringerige veganist uithangen. (for the record, enig sarcasme hier)

Waarom vragen ze dat eigenlijk ook? Om mijn ‘goedkeuring’ te krijgen? Of om hun eigen geweten te sussen? Want kijk, zelfs de veganist vindt het eigenlijk niet erg dat ik toch een lapje vlees eet?

Het is niet altijd makkelijk om de orkaan binnenshuis te houden, en om te zetten in een diplomatische bries.

Ik probeer een subtieler antwoord te formuleren. Een antwoord dat niet direct afschrikt en de deur dichtdoet voor verdere communicatie, maar waarbij toch ook stof tot nadenken wordt gegeven. ‘Natuurlijk zou ik graag leven in een wereld waarin dieren niet hoeven te lijden, waarin hun rechten worden gerespecteerd. Een wereld waarin ik niet overal word geconfronteerd met dierenleed. Maar ik ben realist, en ik besef dat dat nu niet het geval is, en dat ik jammer genoeg overal met dierenrechtenschendingen word geconfronteerd.’ Zoiets. Of iets scherper, maar krachtiger: ‘Mijn ongemak om jou vlees te zien eten is niets in vergelijking met het leed en de doodsangsten die dat varken/koe/kabeljauw/…/kalkoen heeft moeten doorstaan‘.

Toegegeven, ik vind het steeds moeilijker om op sociale gelegenheden de kadavers op de borden rondom mij te zien. En overal – van de hapjes, tot de soepen tot de desserts –  zuivel te zien genuttigd worden. Het gekeuvel over hoe lekker de scampi’s toch wel zijn, of hoe mals de kalkoen is, en bij welke slagerij nu de beste ‘ribbetjes’ te vinden zijn. Die confrontatie heeft mij er ook al van weerhouden om mee aan tafel te schuiven (dat, en gewoon ook omdat ik eerder introvert ben, en zo’n feesten en sociale events te druk en uitputtend vind).
Ik weet dat sommige vegans de ‘Liberation Pledge‘ onderschrijven, om niet mee aan tafel te zitten waar dieren worden gegeten. Maar daarmee gaat de deur onherroepelijk dicht, en sluit men al bij voorbaat dialoog uit. Terwijl net ook die ontmoetingen op trouwfeesten, recepties en familiebijeenkomsten de mogelijkheid bieden om vegan zaadjes te planten.

Communicatie is de sleutel tot activisme en educatie. Maar de storm in mijn hoofd woedt hevig. En het is – met het overweldigende besef van zoveel dierenleed – niet altijd makkelijk om die confrontatie aan te gaan. En dan ook die orkaan binnenshuis te houden, en om te zetten in een diplomatische bries.