Een meelwormenkroket of krekelpaté?

In het kader van de Dagen van de duurzame ontwikkeling 2011 organiseerde het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (Vlaamse Overheid) op 11 oktober 2011 een middaglezing over insecten als voedsel van de toekomst (door Geerdt Magiels & Arnold van Huis).

De nadruk lag op de vele voordelen van het gebruik van insecten, als voedsel voor mensen, of als voeder in de vissenkweek of veeteelt (vooral voor kippen dan): een duurzamere, efficiëntere omzetting van energie en eiwitten dan bij vlees het geval is, minder waterverbruik, minder landgebruik, ze zijn zeer voedzaam, enzovoort. Insecten kunnen ingezet worden bij verwerking van plantaardige reststromen of bv. bij de verwerking van mest. Ze zouden – aldus de sprekers –  een perfect antwoord kunnen zijn op de wereldwijde stijgende vraag naar dierlijke eiwitten (stijgende vleesconsumptie in ontwikkelende landen) en ook een oplossing kunnen bieden voor de daarmee gepaard gaande toenemende vraag naar veevoeder (het ‘sojavraagstuk’).

Toch loopt men hier in het Westen niet warm voor een bordje sprinkhaan, een termietenpaté of een meelwormkroket. Nochtans eet 80 procent van de wereldbevolking insecten, niet als delicatesse of omdat het uit noodzaak zou moeten, maar gewoon omdat het onderdeel is van hun eetcultuur. Dat gebeurt vooral in de tropen, omdat insecten daar nu eenmaal ook in grotere getale voorkomen en dikwijls ook gewoon groter zijn. Hier worden insecten echter nog vaak als ‘vies’ beschouwd, en zeker niet als eetbaar. Vreemd toch, terwijl men bv. garnalen of scampi’s wel als een delicatesse ziet, en die qua uiterlijk niet zoveel verschillen van sommige insecten, en het dan nog wel om aaseters gaat. Of wat dan te denken van mosselen, of kikkerbillen?

Tijdens de lezing kon men ook proeven van enkele insectenhapjes: quiche en kroketjes met meelwormen. Ik heb de hapjes aan mij voorbij laten gaan, niet vanwege een yuk-gevoel, maar wel omdat ik helemaal geen nood heb aan dierlijke producten. Ik zou net zo goed ‘neen, dank u’ gezegd hebben, indien het hapjes met scampi, varken, inktvis, rund, tonijn, of nog andere dieren waren geweest. Hoewel insecten als een duurzamer alternatief voor vlees naar voren worden geschoven, lijkt rechtstreekse plantaardige consumptie me toch nog steeds efficiënter. Als men er gaat aan denken om in onze contreien grootschalige productieenheden voor insecten te installeren, kan je je ook vragen stellen over mogelijke problemen m.b.t. dierenwelzijn of de ecologische of milieugevolgen. Wat als bv. niet-inheemse insecten ‘ontsnappen’ en die exoten de inheemse soorten verdringen?

Hebben we dit nodig? Zou dit echt een een grote stap vooruit voor het voedselvraagstuk (feed & food) kunnen betekenen? Wat zou makkelijker gaan: mensen aansporen om mee te doen aan donderdag veggiedag, of proberen om een dinsdag insectendag in te voeren? Waarom die omweg via dierlijke eiwitten, wanneer het ook plantaardig kan? Geen krekelpasteitje voor mij, ik hou het veggie.

LINKS:
– Insecten bestellen bij bugsacademy in Nederland, en overzicht van plaatsen waar je ze kan proeven, zie http://www.bugsacademy.nl/

– zie bv. het artikel “de meest veelzijdige stukjes vlees” in het tijdschrift Wageningen World

– fotogalerij van eetbare insecten in The Guardian.